Toboła: A Happy Solution (Not Only) for Polish Toponymy?
DOI:
https://doi.org/10.3986/JZ.23.2.6891Keywords:
Slavic topographic lexicon, northern Slavic toponymy, *tobolaAbstract
The basic thesis of this article is the necessity of reconstructing at least the northern Slavic topographic term *tobolà, which is preserved as a common noun only in Rus. dial. tobolka ‘a round field or meadow with natural boundaries’ (central Russia), but it is richly represented in Polish toponymy (with more than one hundred name groups), northwest Belarus, and western Ukraine. The origin of this lexeme is unclear and does not appear to be related to the well-known *tobol‑ ‘bundle, bag’, which can be ascribed the initial meaning ‘something that dangles’.Downloads
References
AntrPol V = Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku V: St–U, Kraków: IJP PAN, 2015.
Boryś 2005 = Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wy d. Literac kie, 2005.
Breza 1974 = Edward Breza, Toponimia powiatu kościerskiego, Gdańsk: Ossolineum, 1974.
Dov1947 = Ukraïnsьka RSR: administratyvno‑terytorialьnyj podil na 1 veresnja 1946 roku, Kyïv: Ukraïnsьke vydavnyctvo polityčnoï literatury, 1947.
ESSJ IV = France Bezlaj, Etimološki slovar slovenskega jezika IV: Š–Ž, avtorji gesel France Bezlaj – Marko Snoj – Metka Furlan, Ljubljana: Založba ZRC, 2005.
ÈSBM XIII = Ètymalahičny sloŭnik belaruskaj movy XIII: S–T, Minsk: Belaruskaja navuka, 2010.
Fraenkel LEW II = Ernst Fraenkel, Litauisches etymologisches Wörterbuch II, Heidelberg: C. Winter, 1965.
Górnowicz 1985 = Hubert Górnowicz, Toponimia powiatu starogardzkiego, Wrocław etc.: Ossolineum, 1985.
Ivanova 2007 = Anna A. Ivanova, Mikrotoponimija Mozyrskogo Poles’ja, Mozyr’: Mozyrskij GPU, 2007.
Kondratiuk 1985 = Michał Kondratiuk, Elementy bałtyckie w toponimii i mikrotoponimii re gionu białostockiego, Wro cław etc.: Ossolineum, 1985.
Koz I = Stanisław Kozierowski, Badania nazw topograficznych dzisiejszej archidiecezyi gnieź nie ń‑ skiej, Poznań, 1914.
Koz III = Stanisław Kozierowski, Badania nazw topograficznych dzisiejszej archidiecezyi poznań‑ skiej II: P–Ż, Poznań: TPNP, 1916.
Koz V = Stanisław Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachod niej i środko wej Wielko polski II: M–Ż, Poznań: PTPN, 1922.
Koz VII = Stanisław Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wiel kopolski II: P–Ż, Poznań: Krajowy Instytut Wydawniczy, 1928.
Koz VIII = Stanisław Kozierowski, Badania nazw topograficznych starej Wielkopolski A: nieistnie‑ jące miejscowości wielkopolskie; B: uzupełnienie poprzednich tomów, Poznań, 1939.
LiV = Lexikon der indogermanischen Verben: die Wurzeln und ihre Primärstammbildungen, Wiesbaden: Harrassowitz, 22001.
LKŽ = materiały słownika Lietuvių kalbos žodynas 〈www.lkz.lt〉.
Łesiów 1972 = Michał Łesiów, Terenowe nazwy własne Lubelszczyzny, Lublin: Wyd. Lubel skie, 1972.
MikrBel = Mikratapanimija Belarusi: matèryjaly, Minsk: Navuka i tèchnika, 1974.
Milewska 2000 = Małgorzata Milewska, Toponimia powiatu tucholskiego, Gdańsk: Wyd. Gdańskie, 2000.
Mrózek 1984 = Robert Mrózek, Nazwy miejscowości dawnego Śląska Cieszyńskiego, Kato wice: UŚ, 1984.
Myznikov 2003 = Sergej A. Myznikov, Russkie govory Obonež’ja: areal’no‑ètimologičeskoe issledovanie leksiki pribaltijsko‑finskogo proischoždenija, Sankt-Peterburg: Nauka, 2003.
NNPRB-B = Nazvy naselenych punktaŭ Rèspubliki Belarusь: narmatyŭny davednik: Brèsc kaja vob‑ lascь, Minsk: Tèchnalohija, 2010.
NNPRB-Hr = Nazvy naselenych punktaŭ Rèspubliki Belarusь: narmatyŭny davednik: Hara dzenskaja voblascь, Minsk: Tèchnalohija, 2004.
NNPRB-V = Nazvy naselenych punktaŭ Rèspubliki Belarusь: narmatyŭny davednik: Viceb skaja voblascь, Minsk: Tèchnalohija, 2009.
Pokorny IEW = Julius Pokorny, Indogermanisches etymologisches Wörterbuch, Bern – München: Francke, 1959.
Prišvin 1970 = Michail M. Prišvin, V kraju nepuganych ptic: osudareva doroga, Petro zavodsk: Karelija, 1970. [non vidi] 〈por. http://prishvin.lit-info.ru/prishvin/proza/osudareva-doroga/index. htm〉.
PRNG = Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych 〈pliki w formacie .xml dostępne pod adresem http://www.codgik.gov.pl/index.php/darmowe-dane/prng.html〉.
Rzetelska-Feleszko – Duma 2013 = Ewa Rzetelska-Feleszko – Jerzy Duma, Nazwy terenowe Pomorza Zachodniego zawierające elementy słowiańskie II: Ǫ–Ž, Warszawa: SOW, 2013.
SG XII = Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiań skich XII, Warszawa: Nakładem F. Sulimierskiego i W. Walewskiego, 1892.
SHGKr I = Słownik historyczno‑geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. I, Wrocław etc.: Ossolineum, 1980–1986.
SHGPn I = Słownik historyczno‑geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, I, Wrocław etc.: Ossolineum, 1982–1987.
Snazw IX = Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używa nych IX: St–U, Kraków: IJP PAN, 1994.
SNGŚ XIV = Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska XIV: Ściana–Weł, Opole: Instytut Śląski, 2009.
SNTPWP II = Nina Barszczewska et al., Słownik nazw terenowych północno‑wschodniej Polski II: O–Ż, Warszawa: Wyd. UW, 1992.
SP I = Słownik prasłowiański I: A–B, Wrocław etc.: Ossolineum, 1974.
SP III = Słownik prasłowiański III: Davьnъ–Dobьrati, Wrocław etc.: Ossolineum, 1979.
SRNG XLIII = Slovar’ russkich narodnych govorov XLIII: suchlost’–telepa, Sankt-Peterburg: Nauka, 2010.
SRNG XLIV = Slovar’ russkich narodnych govorov XLIV: telepaj–tranba, Sankt-Peterburg: Nauka, 2011.
SSNO V = Słownik staropolskich nazw osobowych V: S–U, Wrocław etc.: Ossolineum, 1977–1980.
UN = Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych I–,War szawa: Urząd Rady Ministrów, 1963–.
UNMasz = tzw. maszynopisy profesorskie UN (aktualnie w IJP PAN w Krakowie).
UNMatr = przygotowane do powielenia matryce niewydanych tomików UNowskich (aktual nie w IJP PAN w Kra ko wie).
Vasmer REW III = Max Vasmer, Russisches etymologisches Wörterbuch III: Sta–Ÿ, Heidelberg: C. Winter, 1958.
Wolff – Rzetelska-Feleszko 1982 = Adam Wolff – Ewa Rzetelska-Feleszko, Mazowieckie na zwy terenowe do końca XVI wieku, Warszawa: PWN, 1982.
Zając 2016 = Ewelina Zając, Toponimia powiatu tureckiego: słownik nazw, Łódź: Wyd. UŁ, 2016.
Žučkevič 1973 = Vadim A. Žučkevič, Kratkij toponimičeskij slovar’ Belorussii, Minsk: Izda tel’stvo BGU, 1973.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors guarantee that the work is their own original creation and does not infringe any statutory or common-law copyright or any proprietary right of any third party. In case of claims by third parties, authors commit their self to defend the interests of the publisher, and shall cover any potential costs.
More in: Submission chapter
