Vegetacija suhih travišč na prehodu med dvema biogeografskima regijama

Avtorji

  • Desislava Sopotlieva Institute of Biodiversity and Ecosystem Research, Bulgarian Academy of Sciences, 23, Acad. G. Bonchev Str., 1113 Sofia, Bulgaria.
  • Iva Apostolova Institute of Biodiversity and Ecosystem Research, Bulgarian Academy of Sciences, 23, Acad. G. Bonchev Str., 1113 Sofia, Bulgaria.

Ključne besede:

Bolgarija, Festuco-Brometea, Helianthemetea guttati, Koelerio-Corynephoretea

Povzetek

Različni klimatski in biogeografski vplivi na vegetacijo so pogojeni z geografskim položajem Bolgarije. V članku opisujemo vrstno raznolikost suhih travišč, ki se pojavljajo v prehodnem pasu med jugovzhodno Evropsko in Mediteransko biogeorafsko regijo in razkrivamo, ali obstajajo očitne razlike med sintaksoni v lastnostih tal, življenskih oblikah in horotipih. Podatkovni niz vsebuje 349 vegetacijskih popisov cevnic in mahov, vzorčenih v različnih polnaravnih zeliščnih vegetacijskih tipih. Z uporabo TWINSPAN metode smo klasificirali 176 popisov suhih travišč v osem asociacij in eno nerangirano združbo. V članku sta prvič opisani ena asociacija in dve subasociaciji. Statistično smo analizirali podatke o globini, vlažnosti in pH tal, vsebnosti humusa in skupnega dušika ter število različnih življenskih oblik in horotipov. Suha travišča v JV Bolgariji smo uvrstili v različne vegetacijske razrede na tem območju: združbe so podobne po vrstni sestavi in imajo podobno razmerje hemikriptofiti/terofiti ter Evroazijske/Mediteranske vrste. Suha travišča uspevajo na pretežno plitvih in suhih tleh, ki se med asociacijami malo razlikujejo v pH, vsebnosti humusa in vlažnosti tal.

Prenosi

Podatki o prenosih še niso na voljo.

Literatura

Apostolova, I. & Meshinev, T. 2006: Classification of semi-natural grassland in North-Eastern Bulgaria. Annali di Botanica, Nuova Serie 6: 29–52.

Apostolova, I., Sopotlieva, D., Pedashenko, H., Velev, N. & Vasilev, K. 2012: Bulgarian vegetation database: historic background, current status and future prospects. Biodiversity & Ecology 4: 141–148.

Asenov, A. 2006: Biogeografia na Balgaria [Biogeography of Bulgaria]. An-Di Publishing, Sofia, 543 pp.

Assyov, B., Dimitrov, D., Vassilev, R. & Petrova, A. 2002: Konspekt na visshata flora na Balgaria. Horologia i florni elementi [Conspectus of the Bulgarian vascular flora. Distribution maps and floristic elements]. BSBCP, Sofia, 424 pp.

Bondev, I. 2002: Geobotanichesko rajonirane [Geobotanic regioning]. In: Kopralev, I. (ed.): Geografia na Balgaria. Fizicheska i socialnoikonomicheska geografia [Geography of Bulgaria. Physical and socio-economic geography]. Publ. House ForCom, Sofia, pp. 336–352. [in Bulgarian].

Borisavljević, L., Jovanović-Dunjić, R. & Mišić, V. 1955: Vegetacija Avale [Vegetation auf der Avala]. Académie Serbe des Sciences, Institut d’écologie et de biogeography, Recueil des Travaux, 6(3): 3–43. [in Serbian, with German summary].

Braun-Blanquet, J. 1965: Plant sociology. The study of plant communities. Hafner Publishing Company, New York, 439 pp.

Bruelheide, H. 1995: Die Grünlandgesellschaften des Harzes und Standortsbedingungen mit einem Beitrag zum Gliederungsprinzip auf der Basis von statistisch ermittelten Artengruppen. Dissertationes Botanicae 244: 1–338.

Chytrý, M. (ed.) 2007: Vegetace České republiky1. Travinná a keříčková vegetace [Vegetation of the Czech Republik 1. Grassland and heathland vegetation.], Academia, Praha, 526 pp. [in Czech, with English summary].

Chytrý, M. & Otýpková, Z. 2003: Plot sizes used for phytosociological sampling of European vegetation. Journal of Vegetation Science 14: 563–570.

Chytrý, M. & Tichý, L. 2003: Diagnostic, constant and dominant species of vegetation classes and alliances of the Czech Republic: a statistical revision. Folia Facultatis Scientiarum Naturalium Universitatis Masarykianae Brunensis, Biologia, 108: 1–231.

Chytrý, M., Tichý, L., Holt, J. & Botta-Dukát, Z. 2002: Determination of diagnostic species with statistical fidelity measures. Journal of Vegetation Science 13: 79–90.

Chytrý, M., Hoffmann, A. & Novák, J. 2007: Suché trávniky [Dry grasslands]. In: Chytrý, M. (ed.): Vegetace České republiky1. Travinná a keříčková vegetace [Vegetation of the Czech Republik 1. Grassland and heathland vegetation], Academia, Praha, pp. 371–470 [in Czech, with English summary].

Ćušterevska, R., Matevski, V., Kostadinovski, M. & Čarni. A. 2012: Dry grassland communities of Erysimo-Trifolietum in the north-eastern part of the Republic of Macedonia. Hacquetia 11: 91–111.

Diklić, N. & Nikolić, V. 1972: O nekim livadskim zajednicama iz Ðerdapske klisure [Über einige Wiesengemeinschaften aus dem Defilee Djerdap]. Glasnik Prirodnajačog Muzeja Beograd, Serija B, 27: 201–212 [in Serbian, with German summary].

Donov, V., Gencheva, S. & Yorova, K. 1974: Rakavodstvo za upraznenia po gorsko pochvoznanie [Manual for classwork of forest pedology]. Zemizdat, Sofia, 219 pp. [in Bulgarian].

Elíaš, P. jr., Sopotlieva, D., Dítě D., Hájková, P., Apostolova, I., Senko, D., Melečková, Z. & Hájek, M. 2013: Vegetation diversity of saltrich grassland in Southeast Europe. Applied Vegetaion Science 16: 521–537.

Ganeva, A. & Düll, R. 1999: A contribution to the Bulgarian bryoflora. Checklist of the Bulgarian bryophytes. In: Düll, R., Ganeva, A., Martinčič, A. & Pavletić, Z. (eds.): Contributions to the bryoflora of former Yugoslavia and Bulgaria. IDH-Verlag, Bad Münstereifel, pp. 111–199.

Gruev, B. & Kuzmanov, B. 1994: Obshta biogeografia [General biogeography]. University Press “St. Kliment Ohridski”, Sofia, 498 pp. [in Bulgarian].

Hennekens, S. M. & Schaminée, J. H. J. 2001: TURBOVEG, a comprehensive data base management system for vegetation data. Journal of Vegetation Science 12: 589–591.

Horvat, I. 1962: Vegetacija planina Zapadne Hrvatske sa 4 karte biljnih zajedca sekcije Sušak. [Aperçu de la vegetation de la Croatie d’Ouest]. Acta Biologica II, Prirodoslovna Istraživanja, Jugoslavenska Akademija Znanosti i Umjestnosti, Zagreb knjiga, 30: 1–179 [in Croatian, with French summary].

Horvat, I., Glavač, V. & Ellenberg, H. 1974: Vegetation Südosteuropas. Gustav Fischer Verlag, Jena, 767 pp.

Horvatić, S. 1963: Vegetacijska karta otoka paga s općim pregledom vegetacijskih jedinica Hrvatskog primorja. [Carte des groupements végétaux de l’île Nord-Adriatique de Pag avec un aperçu general des unites végétales du littoral Croate]. Acta Biologica IV, Prirodoslovna Istraživanja, Jugoslavenska Akademija Znanosti i Umjestnosti, Zagreb knjiga 33: 1–187 [in Serbian, with French summary]

Horvatić, S. 1975: Neuer Beitrag zur Kenntnis der Syntaxonomie der Trockenrasen- und Steintriften-Gesellschaften des Ostadriatischen Karstgebietes. In: Jordanov, D. (ed.): Problems of Balkan flora and vegetation. Publishing house Bulgarian Academy of Sciences, Sofia, pp. 300–310.

Ilijanić, L., Gaži, V. & Topić, J. 1972: Grasslands containing Chrysopogon gryllus in continental regions of West Croatia. Acta Botanica Croatica 31: 155–164.

Ilijanić, L. & Topić, J. 1989: On the sociology of Chrysopogon gryllus in Yugoslavia. Acta Botanica Croatica 48: 75–82.

ISO 10390. 1994: Soil quality – Determination of pH.

ISO 11464. 1994: Soil quality – Pretreatment of samples for physico-chemical analyses.

Jovanović-Dunjić, R. 1955: Tipovi pašnjaka i livada Suve planine [Wieden- und Wiesentypen der Suva Planina]. Académie Serbe des Sciences, Institut d’écologie et de biogeography, Recueil des travaux 6(2): 104 pp., Beograd [in Serbian, with German summary].

Klika, J. 1931: Studien über die xerotherme Vegetation Mitteleuropas I. Die Pollauer Berge im südlichen Mähren. Beihefte zum Botanischen Centralblatt, Abt. II, 47: 343–398.

Klika, J. 1933: Studien über die xerotherme Vegetation Mitteleuropas II. Xerotherme Gesellschaften in Böhmen. Beihefte zum Botanischen Centralblatt, Abt. II, 50: 707–773.

Klika, J. 1934: Studien über die xerotherme Vegetation Mitteleuropas III. Die Pflanzengesellschaften auf Sandböden des Marchfeldes in der Slowakei. Beihefte zum Botanischen Centralblatt, Abt. B, 52(1): 1–16.

Klika, J. 1936: Studien über die xerotherme Vegetation Mitteleuropas IV. Erläuterung zur vegetationkundlichen Karte des Lovoš (Lobosch). Beihefte zum Botanischen Centralblatt, Abt. B, 54(3): 489–515.

Klika, J. 1939: Die Gesellschaften des Festucion vallesiacae-Verbandes in Mitteleuropa. Studia Botanica Čechica 2(3): 117–157.

Kojić, M., Popović, R. & Karadžić, B. 1997: Vaskularne biljke Srbije kao indikatori staništa. Institut za istraživanja u poljoprivredi “Srbila” [Vascular plants of Serbia as indicator species for plant communities]. Institut za biološka iztraživanja “Siniša Stanković”, Beograd, 160 pp. [in Serbian, with English summary].

Kojić, M., Popović, R. & Karadžić, B. 1998: Sintaksonomski pregled vegetacije Srbije. [A syntaxonomic review of vegetation in Serbia]. Institut za biološka istraživanja “Siniša Stanković”, Beograd, 218 pp. [in Serbian, with English summary].

Kononova, M. M. 1966: Soil organic matter. Its nature, its role in soil formation. 2nd ed. Pergamon, New York, 544 pp.

Korneck, D. 1993: Klasse: Sedo-Scleranthetea Br.-Bl. 55 em. Th. Müller 61. In: Oberdorfer, E. (ed.): Süddeutsche Pflanzengesellschaften. Teil II. Sand- und Trockenrasen, Heide- und Borstgrasgesellschaften, alpine Magerrasen, Saum-Gesellschaften, Schlag- und Hochstauden-Fluren. 3rd ed. Gustav Fischer Verlag, Jena, pp. 13–85.

Kozhuharov, S. 1992 (ed.): Opredelitel na visshite rastenia v Balgaria [Field guide to the vascular plants in Bulgaria]. Naouka & Izkoustvo, Sofia, 788 pp. [in Bulgarian].

Meshinev, T., Apostolova, I., Georgiev, V., Dimitrov, V., Petrova, A. & Veen, P. 2005: Grasslands of Bulgaria. Final report on the National Grasslands Inventory Project. Bulgaria, 2001–2004. Dragon 2003 Ltd. Publishers, Sofia, 104 pp.

Micevski, K. 1970: Astragalo-Potentilletalia, nov vegetaciski red na brdskite pasishta vo Makedonija [Astragalo-Potentilletalia, eine neue Vegetationsordnung der Bergweiden Mazedoniens]. Contributions, 2-Section for Natural sciences and Mathematics, Macedonian Academy of Sciences and Arts, Skopje, 2: 15–23 [in Macedonian, with German summary].

Micevski, K. 1977: Erysimo-Trifolietum Micev. ass. nov. vo vegetacijata na Makedonija [Erysimo-Trifolietum Micev. ass. nov. in der Vegetation Makedoniens]. Contributions, 1-Section for Natural sciences and Mathematics, Macedonian Academy of Sciences and Arts 9: 76–82 [in Macedonian, with German summary].

Micevski, K. 1978: Tipološki ispituvanja na vegetatcijata na livadite i pasištata vo Maleš i Pijanec [Typologishe Untersuhungen der Wiesen- und Weiden-Vegetation der gebiete Maleš und Pijanec]. Maleš and Pijanec I, pp. 9–41. [in Macedonian, with German summary].

Mucina, L. 1997: Conspectus of classes of European vegetation. Folia Geobotanica et Phytotaxonomica 32: 117–172.

Natcheva, R. & Ganeva, A. 2005: Check-list of the bryophytes of Bulgaria with data on their distribution. II. Musci. Cryptogram Bryology 26: 209–232.

Ninov, N. 2002: Taksonomia i klasifikacionna sistema na pochvite [Taxonomy and classification system of the soils]. In: Kopralev, I. (ed.): Geografia na Balgaria. Fizicheska i socialnoikonomicheska geografia [Geography of Bulgaria. Physical and socio-economic geography]. Publ. House ForKom, Sofia, pp. 284–298 [in Bulgarian].

Oberdorfer, E. 1993 (ed.): Süddeutsche Pflanzengesellschaften. Teil II. Sand- und Trockenrasen, Heide- und Borstgrasgesellschaften, alpine Magerrasen, Saum-Gesellschaften, Schlagund Hochstauden-Fluren. 3rd ed. Gustav Fischer Verlag, Jena, 355 pp.

Pedashenko, H. Apostolova, I., Boch, S., Ganeva, A., Janišová, M., Sopotlieva, D., Todorova, S., Ünal, A., Vassilev, K., Velev, N. & Dengler, J. 2013: Dry grasslands on NW Bulgarian mountains: first insights into diversity, ecology and syntaxonomy. Tuexenia 33: 309–346.

Pop, I. 1968: Flora şi vegetaţia Cîmpiei Crişurilor [Flora and vegetation of Campia Crisurilor]. Editura Academiei Republicii Socialiste România, 280 pp. [in Romanian].

Pop, I. 1977: Studiu comparative asupra pajuştilor de Bothriochloa ischaemum din Romania [A comparitive study on the lawns of Botriochloa ischaemum from Romania]. Contribuţii Botanice, Cluj-Napoca, pp. 111–120. [in Romanian, with English summary].

Pop, I., Cristea, V. & Hodişan, I. 2002: Vegetaţia judeţului Cluj (Studiu fitocenologic, ecologic, bioeconomic şi eco-protectiv) [The vegetation of Cluj District (a phytocoenological, ecological, bioconomic and ecoprotective study]. – Contribuţii Botanice, Cluj-Napoca 35(2): 5–254 [in Romanian, with English summary].

Quinn, G. P. & Keough, M. J. 2002: Experimental design and data analysis for biologists. Cambridge University Press, Cambridge, XVII + 537 pp.

Rivas-Martínez, S., Fernández-Gonzáles, F., Loidi, J., Lousã, M. & Penas, A. 2001: Syntaxonomical checklist of vascular plant communities of Spain and Portugal to association level. Itinera Geobotanica, 14: 5–341.

Rivaz-Martínez, S., Penas, A. & Díaz, T. E. 2004: Biogeographic map of Europe. Cartographic Service. University of León, León.

Rodwell, J. S., Schaminée, J. H. J., Mucina, L., Pignatti, S., Dring, J. & Moss, D. 2002: The Diversity of European Vegetation. An overview of phytosociological alliances and their relationships to EUNIS habitats. EC-LNV, 2002(054), National Reference Centre for Agriculture, Nature and Fisheries, Wageningen, 168 pp.

Roman, N. 1974: Flora şi vegetaţia din sudul podişului Mehedinţi [The flora and vegetation of the south of the Mehedinti tableland]. Editura Academiei Republicii Socialiste România, Bucureşti, 22 pp. [in Romanian

with English summary].

Royer, J.-M. 1991: Synthese eurosibérienne, phytosociologique et phytogéographique de la classe des Festuco-Brometea. Dissertationes Botanicae, 178: 1–296.

Sádlo, J., Chytrý, M. & Černý, T. 2007: Pionýrská vegetace písčin a mělkých půd (Koelerio-Corynephoretea) [Pioneer vegetation of sandy and shallow soils]. In: Chytrý, M. (ed.): Vegetace České republiky1. Travinná a keříčková vegetace [Vegetation of the Czech Republic 1.

Grassland and heathland vegetation]. Academia, Praha, pp. 320–365. [in Czech, with English summary].

Sanda, V., Popescu, A. & Arcuş, M. 1999: Revizia critică a comunităţilor de plante din România [Critical revision of plant communities of Romania]. Editura “Tilia Press international”, Constanţa, pp. 97. (in Romanian)

Sanda, V., Popescu, A. & Barabaş, N. 1997: Cenotaxonomia şi caracterizarea grupǎrilor vegetale din România [Syntaxonomy and characteristics of vegetation types of Romania]. Studii şi comunicări, Biologie vegetală, Bacău, România, 366 pp. [in Romanian].

Solomakha, V. A. 1996 (ed.): Sintaksonomia roslinosti Ukraini [Syntaxonomy of vegetation of Ukraine]. Украïнський фiтоценологiчний збiрник, Серiя A, 4(5): 1–121 [in Ukrainian].

Sopotlieva, D. 2008: Sintaksonomichna harakteristika na trevnata rastitelnost v Straldzhansko-Ajtoski geobotanichen okrag Syntaxonomical characteristic of grassland vegetation in Straldzha–Aytos phytogeographic region]. PhD thesis, Institute of Botany, Bulgarian Academy of Sciences, Sofia, 148 pp. [in Bulgarian].

Sopotlieva, D. 2009: Poo bulbosae-Achileetum pseudopectinatae: a new plant association. Phytologia Balkanica 15: 235–244.

Sopotlieva, D. & Apostolova, I. 2007: The association Erysimo- Trifolietum Micev. 1977 in Bulgaria and some remarks on its Mediterranean character. Hacquetia 6: 131–141.

StatSoft Inc. 2009: STATISTICA 9. Data analysis software. StatSoft, Tulsa.

Takhtajan, A. L. 1986: Floristic regions of the world. University of California Press, Berkeley, 544 pp.

Tichý, L. 2005: New similarity indices for the assignment of relevés to the vegetation units of an existing phytosociological classification. Plant Ecology 179: 67–72.

Tichý, L. & Chytrý, M. 2006: Statistical determination of diagnostic species for site groups of unequal size. Journal of Vegetation Sciences 17: 809–818.

Tzonev, R. 2002: Flora i rastitelnost na sredna Dunavska ravnina mezdu rekite Vit i Stidena [Flora and vegetation of middle Danube plain between valleys of rivers Vit and Studena]. PhD thesis in Botany, University of Sofia “St. Kliment Ohridski, Sofia, 166 pp. [in Bulgarian].

Tzonev, R., Lysenko, T., Gussev, C. & Zhelev, P. 2008: The halophytic vegetation in south-east Bulgaria and along the Black sea coast. Hacquetia 7: 95–121.

Valachovič, M. & Maglocký, Š. 1995: Sedo-Scleranthetea. In: Valachovič, M. (ed.): Rastlinné spoločenstvá Slovenska. 1. Pionierska vegetácia [Plant communities of Slovak Republic. 1. Pioneer vegetation]. Veda, Bratislava, pp. 85–106. [in Slovak].

Vassilev, K. 2012: Trevna rastitelnost po varoviti tereni zapadno ot Sofiya [Grassland vegetation on calcareous terrains west of Sofia]. PhD thesis, Institute of Biodiversity and Ecosystem Research, Sofia, 185 pp. [in Bulgarian].

Velev, S. 2002: Klimatichno rajonirane [Climatic zoning]. In: Kopralev, I. (ed.): Geografia na Balgaria. Fizicheska i socialno-ikonomicheska geografia [Geography of Bulgaria. Physical and socio-economic geography]. Publ. House ForKom, Sofia, pp. 155–156 [in Bulgarian].

Westhoff, V. & van der Maarel, E. 1980: The Braun-Blanquet Approach. In: Whittaker, R.H. (ed.): Classification of plant communties. Junk, The Hague, pp. 289–399.

Prenosi

Objavljeno

2015-08-27

Kako citirati

Sopotlieva, D., & Apostolova, I. (2015). Vegetacija suhih travišč na prehodu med dvema biogeografskima regijama. Hacquetia, 13(1). Pridobljeno od https://ojs.zrc-sazu.si/hacquetia/article/view/2831

Številka

Rubrike

Articles

Najbolj brani prispevki istega avtorja(jev)