Denar je/ni vse – iz raziskav jezikovno-kulturne podobe Slovencev
DOI:
https://doi.org/10.3986/JZ.29.2.08Ključne besede:
jezikovno-kulturni stereotip, Slovenci, odnos do denarja, etnolingvistikaPovzetek
Denar ni le stvar, ki ima določeno vrednost in nastopa v vlogi plačilnega sredstva. Raziskovalno se zdi zanimiv opis njegovega pomena, ki upošteva antropocentrični način konceptualizacije v primerjalnem slovensko-poljskem okviru. Prispevek predstavlja rezultate anketne raziskave o odnosu do denarja – gre za eno od pomenskih kategorij, ki sta jih avtorici ugotovili pri jezikovno-kulturni stereotipni podobi Slovencev, izoblikovani skozi raziskave. Metodološko sodi predstavljena tematika na področje etnolingvističnih raziskav.
Prenosi
Literatura
Bartmiński 1999 = Jerzy Bartmiński (ur.), Językowy obraz świata, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1999.
Bartmiński 2007 = Jerzy Bartmiński, Stereotypy mieszkają w języku: studia etnolingwistyczne, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007.
Bartmiński 2009 = Jerzy Bartmiński, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009.
Bartmiński – Bielińska-Gardziel 2012 = Jerzy Bartmiński – Iwona Bielińska-Gardziel, Polski
językowo-kulturowy obraz domu (cz. I), v: Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów 1, ur. Maciej Abramowicz – Jerzy Bartmiński – Iwona Bielińska-Gardziel, Lublin: Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej, 2012, 9–45.
Begg – Fischer – Dornbusch 2007 = David Begg – Stanley Fischer – Rudiger Dornbusch, Makroekonomia, prev. Bogusław Czarny idr., Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2007.
Bloom 1995 = William Bloom, Pieniądze, serce i umysł, prev. Marta Staszewska – Beata Wolfram, Warszawa: Jacek Santorski & Co Wydaw, 1995.
Borcuch 2010 = Artur Borcuch, Pieniądz w ekonomii i socjologii, Warszawa: CeDeWu, 2010.
Chrobak idr. 2009 = Katarzyna Chrobak – Małgorzata Filipek – Milica Jakóbiec-Semkowowa – Łucja Kusiak-Skotnicka – Agnieszka Matusiak (ur.), Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 8: pieniądz, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009.
Cywiński 1992 = Henryk Cywiński, Pieniądz: przegląd encyklopedyczny, Warszawa: Wydawnictwo KeyTex, 1992.
Czapiński 2002 = Janusz Czapiński, Quo vadis homo? Zrównoważony rozwój, jakość życia i złudzenie postępu, v: Wymiary życia społecznego: Polska na przełomie XX i XXI wieku, ur. Mirosława Marody, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2002, 356–380.
Czapiński 2004 = Janusz Czapiński, Psychologiczne przesłanki i efekty dobrostanu psychicznego, v: Psychologia ekonomiczna, ur. Tadeusz Tyszka, prev. Aleksandra Szymków-Sudziarska – Justyna Falkowska-Olszewska – Krzysztof Przybyszewski, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2004, 192–242.
Dąbrowska – Anusiewicz 2000 = Anna Dąbrowska – Janusz Anusiewicz (ur.), Językowy obraz świata i kultura, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000.
Filar 2018 = Dorota Filar, Językowo-kulturowy obraz pieniądza we współczesnej polszczyźnie, v: Dorota Filar – Agnieszka Łukasiewicz-Kamińska – Ireneusz Miciuła – Arkadiusz Niedźwiecki – Jacek Rakoczy – Grzegorz Sobiecki, Od muszli po bitmonety: oblicza pieniądza i systemów walutowych, Warszawa: Texter, 2018, 43–65.
Friedman 1992 = Milton Friedman, Intrygujący pieniądz: z historii systemów monetarnych, prev. Krzysztof Szlichciński, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1992.
Fromm 2014 = Erich Fromm, Imeti ali biti, prev. Milan Štrukelj, Ljubljana: Mladinska knjiga, 2014.
Górniak 2000 = Jarosław Górniak, My i nasze pieniądze: studium postaw wobec pieniądza, Kraków: Aureus, 2000.
Górnik-Durose 2002 = Małgorzata Górnik-Durose, Psychologiczne aspekty posiadania – między instrumentalnością a społeczną użytecznością dóbr materialnych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2002.
Huterski 2021 = Robert Huterski, Pieniądz w koncepcji Sustainable development w kierunku trwałego i zrównoważonego rozwoju, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2021.
Jackson 2015 = Tim Jackson, Dobrobyt bez wzrostu, prev. in ur. Marcin Polakowski, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2015.
Jarzębski 2010 = Bartosz Jarzębski, Pieniądze w strukturze codzienności, v: Monety, banknoty i inne środki wymiany: pieniądz w dyskursach kultury, ur. Piotr Kowalski, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010, 187–192.
Kozielecki 1998 = Józef Kozielecki, Koncepcje psychologiczne człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 1998.
Mellan 1995 = Olivia Mellan, Money harmony: resolving money conflicts in your life and relationship, New York: Walker and Company, 1995.
Mishkin 2002 = Frederic S. Mishkin, Ekonomia pieniądza, bakowości i rynków finansowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
NKPiWPP 1970 = Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich 2, ur. Julian Krzyżanowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
Poduska 1993 = Bernard E. Poduska, For love and money: guide to finances and relationships, Pacific Grove, CA: Brooks/Cole, 1993.
Puzynina 1992 = Jadwiga Puzynina, Język wartości, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
Rejakowa 2000 = Bożena Rejakowa, Frazeologizmy związane z pieniądzem a zmiany w rzeczywistości kulturowej polskiej i słowackiej, Annales UMCS XVIII (2000), 239–247.
Sédillot 2002 = René Sédillot, Moralna i niemoralna historia pieniądza, prev. Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2002.
SFJP 1989 = Stanisław Skorupka, Słownik frazeologiczny języka polskiego 1– 2, Warszawa: Wiedza Powszechna, 61989.
Simmel 2005 = Georg Simmel, Filozofija denarja, prev. Marija Javornik, Ljubljana: Študentska založba, 2005 (Knjižna zbirka Koda).
Simmel 2008 = Georg Simmel, Pisma socjologiczne, prelom Małgorzata Łukasiewicz, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2008.
Snelders idr. 1992 = H. M. J. J. Snelders – Hussein Gönül – Stephen E. G. Les – Paul Webley, The polimorphous concept of money, v: Journal of Economic Psychology 13 (1992), 71–92.
SPiSPI 2020 = Matej Meterc, Slovar pregovorov in sorodnih paremioloških izrazov, 2020–, www.fran.si.
SSF 2011 = Janez Keber, Slovar slovenskih frazemov, Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU, 2011.
SSKJ2 = Slovar slovenskega knjižnega jezika, druga, dopolnjena in deloma prenovljena izdaja, www.fran.si.
Święcicka 2012 = Małgorzata Święcicka, Pieniądz we współczesnej polszczyźnie: studium leksykalno-semantyczne, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2012.
Tokarski 2001 = Ryszard Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata, v: Współczesny język polski, ur. Jerzy Bartmiński, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2001, 343–370.
Tokarski 2013 = Ryszard Tokarski, Świat za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2013.
USJP 2008 = Uniwersalny słownik języka polskiego I–IV, ur. Stanisław Dubisz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
Wacławek – Wtorkowska 2020 = Maria Wacławek – Maria Wtorkowska, Pomen izbire anketirancev pri jezikoslovnih raziskavah: v krogu slovensko-poljskih stereotipov, v: Slovenščina – diskurzi, zvrsti in jeziki med identiteto in funkcijo, ur. Jerca Vogel, Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete Univerze v Ljubljani, 2020 (Obdobja 39), 129–138.
Wacławek – Wtorkowska 2022 = Maria Wacławek – Maria Wtorkowska, O Polakach i Słoweńcach – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów, Ljubljana: Založba Univerze v Ljubljani, 2022.
Wacławek – Wtorkowska [v tisku] = Maria Wacławek – Maria Wtorkowska, Pieniądze szczęścia nie dają, ale żyć pomagają – z badań nad stereotypem Polaka, v tisku.
Wąsowicz-Kiryło 2008 = Grażyna Wąsowicz-Kiryło, Psychologia finansowa. O pieniądzach w życiu człowieka, Warszawa: Difin, 2008.
Wąsowicz-Kiryło 2013 = Grażyna Wąsowicz-Kiryło, Postawy wobec pieniędzy. Pomiar – struktura – determinanty, Warszawa: Difin, 2013.
Prenosi
Objavljeno
Kako citirati
Številka
Rubrike
Licenca
To delo je licencirano pod Creative Commons Priznanje avtorstva-Deljenje pod enakimi pogoji 4.0 mednarodno licenco.
Avtorji jamčijo, da je delo njihova avtorska stvaritev, da v njem niso kršene avtorske pravice tretjih oseb ali kake druge pravice. V primeru zahtevkov tretjih oseb se avtorji zavezujejo, da bodo varovali interese založnika ter da bodo povrnili morebitno škodo.
Podrobneje v rubriki: Prispevki
