The Significance of Dialect Records from Northeastern Poland from the Estate of Jan Karłowicz in Studies on Nineteenth-Century Polish of this Area

Authors

  • Dorota Krystyna Rembiszewska

DOI:

https://doi.org/10.3986/JZ.26.2.10

Keywords:

Podlasie dialects, dialect lexis, dialect phraseology, Wisła (journal), archival estate

Abstract

This study examines systemic features and lexical items found in unpublished material related to dialects from northeastern Poland preserved in the Jan Karłowicz Portfolio, held by the Historical Archive in Vilnius in the collection of the Vilnius Society of Friends of Sciences. The archival records are an interesting source for research on the Polish dialects of the Podlasie region.

Downloads

Download data is not yet available.

References

CzarkDroh = Ludwik Czarkowski, Dalszy ciąg przysłów polskich okolicy Drohyczyna, MatKarł, j.a. 161, k. 34–38.

CzarkZb = Ludwik Czarkowski, Zbiór przysłów podlaskich (Z. Drohicka, Brańsk, Bielsk), MatKarł, j.a. 161, k. 103–108a.

Hrub = (Materiały z przysłowiami od) p. Hrubanta z Łomży, MatKarł, j.a. 161, k. 93–102.

Kamień = Podanie o kamieniu znajdującym się we wsi Kamień w powiecie Mazowieckim spisała z opowiadania Stefania Federowska, MatKarł j.a. 209, k. 275–282.

MatKarł = Lietuvos valstybės istorijos archyvas, Vilnius, Vilniaus mokslo bičiulių draugija (LVIA), F 1135; Kalbininko, etnografo, tautosakininko Jano Karlovičiaus asmeninio archyvo bylų apyrašas, ap. 10.

OsipAug = Aleksander Osipowicz, Przysłowia niektóre, aforyzmy, sentencje ludowe w Augustowskiém, MatKarł, j.a. 161, k. 81–84.

OsipPrzym = Aleksander Osipowicz, Przymówiska w duchu ironiczno-satyrycznym w poufnej rozmowie przez lud powtarzane, MatKarł, j.a. 161, k. 24, 24v.

Ostrów = Podanie o Madeju, z miasta Ostrów gub. Łomżyńska, MatKarł, j.a. 209, k. 87–89.

Chludzińska 1961 = Jadwiga Chludzińska, Ze studiów nad słowotwórstwem gwar mazowieckich, „Poradnik Językowy” 6 (1961), 253–258.

Czarkowski 1898 = Ludwik Czarkowski, Poszukiwania. Przysłowia, „Wisła” XII (1898), 304–318, 543–555, 754–768.

Czarkowski 1908 = Ludwik Czarkowski, Powiat bielski w guberni grodzieńskiej. Zarys ludoznawczy, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie”, 1907, t. 1, 1908 (rok wydania), 39–132.

Dworakowski 1935 = Stanisław Dworakowski, Zwyczaje rodzinne w powiecie wysoko-mazowieckim, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1935.

Gloger 1893 = Zygmunt Gloger, Słownik gwary ludowej w okr. Tykocińskim, „Prace Filologiczne” IV (1893), 795–904.

Junosza 1891 = Klemens Junosza (Szaniawski), Panowie bracia: szkic z życia szlachty zagonowej, drukiem „Wieku”, Warszawa, 1891.

Karłowicz 1871 = Jan Karłowicz, Poradnik dla zbierających rzeczy ludowe, Warszawa: Księgarnia M. Orgelbranda, 1871.

Kolberg 1890 = Oskar Kolberg, Mazowsze: obraz etnograficzny V: Mazowsze Stare, Mazury, Podlasie, Kraków: Druk Wł. L. Anczyca i Spółki, 1890.

Łopaciński 1899 = Hieronim Łopaciński, Przyczynki do nowego słownika języka polskiego (słownik wyrazów ludowych, przeważnie z Lubelskiego, mniej z innych okolic Królestwa Polskiego, zrzadka z Galicyi, Szląska, Prus i Poznańskiego) 2, „Prace Filologiczne” 5 (1899), 681–976.

Maryniakowa – Rembiszewska – Siatkowski 2014 = Irena Maryniakowa – Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2014.

Osipowicz 1895 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia IX (1895), „Wisła”, 403–415.

Osipowicz 1898 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia XII (1898), 304–318, 543– 555, 754–768.

Rembiszewska 2007 = Dorota K. Rembiszewska, Słownik dialektu knyszyńskiego Czesława Kudzinowskiego, Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 2007.

Rembiszewska – Siatkowski 2018 = Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie: studia wyrazowe, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, 2018.

Rieger – Masojć – Rutkowska 2006 = Janusz Rieger – Irena Masojć – Krystyna Rutkowska, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Litwie, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006.

Sadowa 2008 = Anna Sadowa, Słownictwo gwar polskich w Mościskach i wsiach okolicznych, w: Słownictwo kresowe: studia i materiały, red. Janusz Rieger, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008, 113–260.

Słownik staropolski Michała Arcta, opr. Antoni Krasnowolski – Władysław Niedźwiedzki, online, https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski (dostęp: 1.11.2018).

Zdancewicz 1966 = Tadeusz Zdancewicz, Wpływy białoruskie w polskich gwarach pod Sejnami, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1966.

Zduńska 1965 = Helena Zduńska, Studia nad fonetyką gwar mazowieckich: konsonantyzm, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1965.

Downloads

Published

2020-11-11

How to Cite

Krystyna Rembiszewska, D. (2020). The Significance of Dialect Records from Northeastern Poland from the Estate of Jan Karłowicz in Studies on Nineteenth-Century Polish of this Area. Jezikoslovni Zapiski, 26(2), 145–153. https://doi.org/10.3986/JZ.26.2.10

Issue

Vol. 26 No. 2 (2020): Jezikoslovni zapiski

Section

Razprave in članki

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Authors guarantee that the work is their own original creation and does not infringe any statutory or common-law copyright or any proprietary right of any third party. In case of claims by third parties, authors commit their self to defend the interests of the publisher, and shall cover any potential costs.

More in: Submission chapter