The Iris-Colored Dress: Color Names in the Slovenian Translation of Henryk Sienkiewicz’s Novel Rodzina Połanieckich

Authors

  • Agnieszka Zatorska

DOI:

https://doi.org/10.3986/JZ.27.1.06

Keywords:

lexical semantics, color names, translation, Polish, Slovenian

Abstract

This article compares the names of colors in Henryk Sienkiewicz’s novel Rodzina Połanieckich (Children of the Soil) to their equivalents in the 1904 Slovenian translation of the novel by Peter Miklavc (pen name: Podravski). The analysis includes common expressions such as biały ‘white’ (Sln. bel), czarny ‘black’ (Sln. črn), ciemny ‘dark’ (Sln. temen), jasny ‘bright’ (Sln. jasen, svetel), and czerwony ‘red’ (Sln. rdeč), as well as extraordinary expressions, such as suknia koloru irys ‘iris-colored dress’ (Sln. obleka perunikove barve). Semantic and formal translation transformations of the selected color names are presented.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Agnieszka Zatorska

Uniwersytet Łódzki
ul. Pomorska 171/173, PL-91-404 Łódź, Poljska

References

Ampel-Rudolf 1994 = Mirosława Ampel-Rudolf, Kolory: z badań leksykalnych i składniowo-semantycznych języka polskiego, Rzeszów: Wydawnictwo WSP w Rzeszowie, 1994.

Evans 2019 = Gavin Evans, Historia kolorów: tajemniczy świat barw, przeł. W. Jeżewski, Warszawa: Bellona, 2019.

Handke 2007 = Kwiryna Handke, Henryk Sienkiewicz i Stefan Żeromski jako koloryści, [w:] Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej, red. K. Stępnik – T. Bujnicki, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2007 (Obrazy kultury polskiej), 319–336.

Kreisberg 2001 = Alina Kreisberg, Le storie colorate, Pescara: Edizioni Tracce, 2001.

Kržišnik 2018 = Erika Kržišnik, Črno-belo v slovenski frazeologiji, Zborník filozofickej fakulty Univerzity Komenského: philologica 77 (2018), 152–161.

Lewicki 2017 = Roman Lewicki, Zagadnienia lingwistyki przekładu, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017.

MI = Henryk Sienkiewicz, Rodbina Polaneških I, po poljskem izvirniku poslovenil Podravski, Ljub­ljana: Kleinmayr & Bamberg, 1904.

MII = Henryk Sienkiewicz, Rodbina Polaneških II, po poljskem izvirniku poslovenil Podravski, Ljub­ljana: Kleinmayr & Bamberg, 1904.

MIII = Henryk Sienkiewicz, Rodbina Polaneških III, po poljskem izvirniku poslovenil Podravski, Ljubljana: Kleinmayr & Bamberg, 1904.

Mariak 2014 = Leonarda Mariak, Funkcje barw w listach Henryka Sienkiewicza do członków rodziny, Studia językoznawcze: synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny 13 (2014), 127–155.

Ostromęcka-Frączak 1994 = Bożena Ostromęcka-Frączak, Transformacje translatorskie polskich przydawek na język słoweński (na podstawie przekładu Kroniki wypadków miłosnych T. Konwickiego), Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 39 (1994), 81–87.

Ostromęcka-Frączak – Pretnar 1996 = Bożena Ostromęcka-Frączak – Tone Pretnar, Slovensko­‑poljski slovar = Słownik słoweńsko-polski, Ljubljana: Državna založba Slovenije, 1996.

Pietrzak 2004 = Magdalena Pietrzak, Językowe środki kreowania postaci w twórczości historycznej Henryka Sienkiewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2004.

SI = Henryk Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich 1, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2016.

SII = Henryk Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich 2, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2016.

Seiffert 2009 = Irena Seiffert, Barwy Afryki w utworach Henryka Sienkiewicza, [w:] Język pisarzy jako problem lingwistyki 2, red. Tomasz Korpysz – Anna Kozłowska, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2009, 265–285.

Siekierska 1988a = Krystyna Siekierska, Nazwy barw w Trylogii Henryka Sienkiewicza, Poradnik Językowy 1988, z. 2, 106–119.

Siekierska 1988b = Krystyna Siekierska, Kolorystyczna charakterystyka postaci Trylogii Henryka Sienkiewicza, Poradnik Językowy 1988, z. 3, 177–193.

Siekierska 1988c = Krystyna Siekierska, Barwy przyrody w Trylogii Henryka Sienkiewicza, Poradnik Językowy 1988, z. 5, 324–331.

Szargot 2013 = Barbara Szargot, Wiek klęski. Studia o Rodzinie Połanieckich Henryka Sienkiewicza, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie przy Filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2013.

Szczaus 2004 = Agnieszka Szczaus, Pole barw w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza, Studia językoznawcze 2004, z. 3, 375–386.

Tokarski 2004 = Ryszard Tokarski, Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 22004.

Toporišič 2000 = Jože Toporišič, Slovenska slovnica, Maribor: Založba Obzorja 2000.

Zatorska 2013 = Agnieszka Zatorska, Polskie i słoweńskie predykatory kauzatywne z parafrazą przymiotnikową, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013.

Zatorska 2019 = Agnieszka Zatorska, Z lingwistycznych zagadnień słoweńskiego przekładu Pana Wołodyjowskiego Henryka Sienkiewicza, [w:] Henryk Sienkiewicz: język – semantyka, red. M. Pietrzak – A. Zalewska, Seria: Sienkiewicz — nowe odczytania 9, red. serii J. Axer – T. Bujnicki, Warszawa: DiG, 2019, 315–338.

Published

2021-05-06

How to Cite

Zatorska, A. (2021). The Iris-Colored Dress: Color Names in the Slovenian Translation of Henryk Sienkiewicz’s Novel Rodzina Połanieckich. Jezikoslovni Zapiski, 27(1), 103–120. https://doi.org/10.3986/JZ.27.1.06

Issue

Section

Razprave in članki