Znaczenie materiałów gwarowych z Polski północno-wschodniej ze spuścizny Jana Karłowicza w badaniach nad XIX-wieczną polszczyzną tego obszaru
DOI:
https://doi.org/10.3986/JZ.26.2.10Ključne besede:
narečja Podlasja, narečna leksika, narečna frazeologija, revija Wisła, arhivska dediščinaPovzetek
V razpravi so obravnavani narečne sistemske lastnosti in besedje iz še neobjavljenega gradiva iz zapuščine Jana Karłowicza, ki jo hrani Zgodovinski arhiv v Vilni v zbirki Vilenskega združenja prijateljev znanosti. Arhivsko gradivo je zanimiv vir za raziskave poljskih narečij v Podlasju.
Prenosi
Literatura
CzarkDroh = Ludwik Czarkowski, Dalszy ciąg przysłów polskich okolicy Drohyczyna, MatKarł, j.a. 161, k. 34–38.
CzarkZb = Ludwik Czarkowski, Zbiór przysłów podlaskich (Z. Drohicka, Brańsk, Bielsk), MatKarł, j.a. 161, k. 103–108a.
Hrub = (Materiały z przysłowiami od) p. Hrubanta z Łomży, MatKarł, j.a. 161, k. 93–102.
Kamień = Podanie o kamieniu znajdującym się we wsi Kamień w powiecie Mazowieckim spisała z opowiadania Stefania Federowska, MatKarł j.a. 209, k. 275–282.
MatKarł = Lietuvos valstybės istorijos archyvas, Vilnius, Vilniaus mokslo bičiulių draugija (LVIA), F 1135; Kalbininko, etnografo, tautosakininko Jano Karlovičiaus asmeninio archyvo bylų apyrašas, ap. 10.
OsipAug = Aleksander Osipowicz, Przysłowia niektóre, aforyzmy, sentencje ludowe w Augustowskiém, MatKarł, j.a. 161, k. 81–84.
OsipPrzym = Aleksander Osipowicz, Przymówiska w duchu ironiczno-satyrycznym w poufnej rozmowie przez lud powtarzane, MatKarł, j.a. 161, k. 24, 24v.
Ostrów = Podanie o Madeju, z miasta Ostrów gub. Łomżyńska, MatKarł, j.a. 209, k. 87–89.
Chludzińska 1961 = Jadwiga Chludzińska, Ze studiów nad słowotwórstwem gwar mazowieckich, „Poradnik Językowy” 6 (1961), 253–258.
Czarkowski 1898 = Ludwik Czarkowski, Poszukiwania. Przysłowia, „Wisła” XII (1898), 304–318, 543–555, 754–768.
Czarkowski 1908 = Ludwik Czarkowski, Powiat bielski w guberni grodzieńskiej. Zarys ludoznawczy, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie”, 1907, t. 1, 1908 (rok wydania), 39–132.
Dworakowski 1935 = Stanisław Dworakowski, Zwyczaje rodzinne w powiecie wysoko-mazowieckim, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1935.
Gloger 1893 = Zygmunt Gloger, Słownik gwary ludowej w okr. Tykocińskim, „Prace Filologiczne” IV (1893), 795–904.
Junosza 1891 = Klemens Junosza (Szaniawski), Panowie bracia: szkic z życia szlachty zagonowej, drukiem „Wieku”, Warszawa, 1891.
Karłowicz 1871 = Jan Karłowicz, Poradnik dla zbierających rzeczy ludowe, Warszawa: Księgarnia M. Orgelbranda, 1871.
Kolberg 1890 = Oskar Kolberg, Mazowsze: obraz etnograficzny V: Mazowsze Stare, Mazury, Podlasie, Kraków: Druk Wł. L. Anczyca i Spółki, 1890.
Łopaciński 1899 = Hieronim Łopaciński, Przyczynki do nowego słownika języka polskiego (słownik wyrazów ludowych, przeważnie z Lubelskiego, mniej z innych okolic Królestwa Polskiego, zrzadka z Galicyi, Szląska, Prus i Poznańskiego) 2, „Prace Filologiczne” 5 (1899), 681–976.
Maryniakowa – Rembiszewska – Siatkowski 2014 = Irena Maryniakowa – Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2014.
Osipowicz 1895 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia IX (1895), „Wisła”, 403–415.
Osipowicz 1898 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia XII (1898), 304–318, 543– 555, 754–768.
Rembiszewska 2007 = Dorota K. Rembiszewska, Słownik dialektu knyszyńskiego Czesława Kudzinowskiego, Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 2007.
Rembiszewska – Siatkowski 2018 = Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie: studia wyrazowe, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, 2018.
Rieger – Masojć – Rutkowska 2006 = Janusz Rieger – Irena Masojć – Krystyna Rutkowska, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Litwie, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006.
Sadowa 2008 = Anna Sadowa, Słownictwo gwar polskich w Mościskach i wsiach okolicznych, w: Słownictwo kresowe: studia i materiały, red. Janusz Rieger, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008, 113–260.
Słownik staropolski Michała Arcta, opr. Antoni Krasnowolski – Władysław Niedźwiedzki, online, https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski (dostęp: 1.11.2018).
Zdancewicz 1966 = Tadeusz Zdancewicz, Wpływy białoruskie w polskich gwarach pod Sejnami, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1966.
Zduńska 1965 = Helena Zduńska, Studia nad fonetyką gwar mazowieckich: konsonantyzm, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1965.
Prenosi
Objavljeno
Kako citirati
Številka
Rubrike
Licenca
To delo je licencirano pod Creative Commons Priznanje avtorstva-Nekomercialno-Brez predelav 4.0 mednarodno licenco.
Avtorji jamčijo, da je delo njihova avtorska stvaritev, da v njem niso kršene avtorske pravice tretjih oseb ali kake druge pravice. V primeru zahtevkov tretjih oseb se avtorji zavezujejo, da bodo varovali interese založnika ter da bodo povrnili morebitno škodo.
Podrobneje v rubriki: Prispevki