Znaczenie materiałów gwarowych z Polski północno-wschodniej ze spuścizny Jana Karłowicza w badaniach nad XIX-wieczną polszczyzną tego obszaru

Avtorji

  • Dorota Krystyna Rembiszewska

DOI:

https://doi.org/10.3986/JZ.26.2.10

Ključne besede:

narečja Podlasja, narečna leksika, narečna frazeologija, revija Wisła, arhivska dediščina

Povzetek

V razpravi so obravnavani narečne sistemske lastnosti in besedje iz še neobjavljenega gradiva iz zapuščine Jana Karłowicza, ki jo hrani Zgodovinski arhiv v Vilni v zbirki Vilenskega združenja prijateljev znanosti. Arhivsko gradivo je zanimiv vir za raziskave poljskih narečij v Podlasju.

Prenosi

Podatki o prenosih še niso na voljo.

Literatura

CzarkDroh = Ludwik Czarkowski, Dalszy ciąg przysłów polskich okolicy Drohyczyna, MatKarł, j.a. 161, k. 34–38.

CzarkZb = Ludwik Czarkowski, Zbiór przysłów podlaskich (Z. Drohicka, Brańsk, Bielsk), MatKarł, j.a. 161, k. 103–108a.

Hrub = (Materiały z przysłowiami od) p. Hrubanta z Łomży, MatKarł, j.a. 161, k. 93–102.

Kamień = Podanie o kamieniu znajdującym się we wsi Kamień w powiecie Mazowieckim spisała z opowiadania Stefania Federowska, MatKarł j.a. 209, k. 275–282.

MatKarł = Lietuvos valstybės istorijos archyvas, Vilnius, Vilniaus mokslo bičiulių draugija (LVIA), F 1135; Kalbininko, etnografo, tautosakininko Jano Karlovičiaus asmeninio archyvo bylų apyrašas, ap. 10.

OsipAug = Aleksander Osipowicz, Przysłowia niektóre, aforyzmy, sentencje ludowe w Augustowskiém, MatKarł, j.a. 161, k. 81–84.

OsipPrzym = Aleksander Osipowicz, Przymówiska w duchu ironiczno-satyrycznym w poufnej rozmowie przez lud powtarzane, MatKarł, j.a. 161, k. 24, 24v.

Ostrów = Podanie o Madeju, z miasta Ostrów gub. Łomżyńska, MatKarł, j.a. 209, k. 87–89.

Chludzińska 1961 = Jadwiga Chludzińska, Ze studiów nad słowotwórstwem gwar mazowieckich, „Poradnik Językowy” 6 (1961), 253–258.

Czarkowski 1898 = Ludwik Czarkowski, Poszukiwania. Przysłowia, „Wisła” XII (1898), 304–318, 543–555, 754–768.

Czarkowski 1908 = Ludwik Czarkowski, Powiat bielski w guberni grodzieńskiej. Zarys ludoznawczy, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie”, 1907, t. 1, 1908 (rok wydania), 39–132.

Dworakowski 1935 = Stanisław Dworakowski, Zwyczaje rodzinne w powiecie wysoko-mazowieckim, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1935.

Gloger 1893 = Zygmunt Gloger, Słownik gwary ludowej w okr. Tykocińskim, „Prace Filologiczne” IV (1893), 795–904.

Junosza 1891 = Klemens Junosza (Szaniawski), Panowie bracia: szkic z życia szlachty zagonowej, drukiem „Wieku”, Warszawa, 1891.

Karłowicz 1871 = Jan Karłowicz, Poradnik dla zbierających rzeczy ludowe, Warszawa: Księgarnia M. Orgelbranda, 1871.

Kolberg 1890 = Oskar Kolberg, Mazowsze: obraz etnograficzny V: Mazowsze Stare, Mazury, Podlasie, Kraków: Druk Wł. L. Anczyca i Spółki, 1890.

Łopaciński 1899 = Hieronim Łopaciński, Przyczynki do nowego słownika języka polskiego (słownik wyrazów ludowych, przeważnie z Lubelskiego, mniej z innych okolic Królestwa Polskiego, zrzadka z Galicyi, Szląska, Prus i Poznańskiego) 2, „Prace Filologiczne” 5 (1899), 681–976.

Maryniakowa – Rembiszewska – Siatkowski 2014 = Irena Maryniakowa – Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Różnojęzyczne słownictwo gwarowe Podlasia, Suwalszczyzny i północno-wschodniego Mazowsza, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2014.

Osipowicz 1895 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia IX (1895), „Wisła”, 403–415.

Osipowicz 1898 = Aleksander Osipowicz, Poszukiwania. Przysłowia XII (1898), 304–318, 543– 555, 754–768.

Rembiszewska 2007 = Dorota K. Rembiszewska, Słownik dialektu knyszyńskiego Czesława Kudzinowskiego, Łomża: Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 2007.

Rembiszewska – Siatkowski 2018 = Dorota K. Rembiszewska – Janusz Siatkowski, Pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie: studia wyrazowe, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, 2018.

Rieger – Masojć – Rutkowska 2006 = Janusz Rieger – Irena Masojć – Krystyna Rutkowska, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Litwie, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006.

Sadowa 2008 = Anna Sadowa, Słownictwo gwar polskich w Mościskach i wsiach okolicznych, w: Słownictwo kresowe: studia i materiały, red. Janusz Rieger, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008, 113–260.

Słownik staropolski Michała Arcta, opr. Antoni Krasnowolski – Władysław Niedźwiedzki, online, https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski (dostęp: 1.11.2018).

Zdancewicz 1966 = Tadeusz Zdancewicz, Wpływy białoruskie w polskich gwarach pod Sejnami, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1966.

Zduńska 1965 = Helena Zduńska, Studia nad fonetyką gwar mazowieckich: konsonantyzm, Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1965.

Prenosi

Objavljeno

11.11.2020

Kako citirati

Krystyna Rembiszewska, D. (2020). Znaczenie materiałów gwarowych z Polski północno-wschodniej ze spuścizny Jana Karłowicza w badaniach nad XIX-wieczną polszczyzną tego obszaru. Jezikoslovni Zapiski, 26(2), 145–153. https://doi.org/10.3986/JZ.26.2.10

Številka

Rubrike

Razprave in članki